Nu pastor Puspha Raj naar India gaat, om aan zijn nieuwe opdracht te beginnen, hebben we één priester minder. Ondanks dat emeritus pastor, Chris van Beurden, nog veel doet, zullen we dingen moet wijzigen.

We hebben er, als pastoraal team voor gekozen, om de bestaande diensten in het weekeinde (per locatie), te behouden, wel worden een paar aanvangstijden aangepast. Zoveel als mogelijk, zal er in de weekenden Eucharistie gevierd worden. Waar dat niet mogelijks is, zal er een dienst van Woord, Gebed en H. Communie gehouden worden. Voor deze diensten van Woord, Gebed en H. Communie, zijn enige toegeruste vrijwilligers gevraagd. Daarnaast zullen andere leden van het pastorale team er hun medewerking aan verlenen. Dat alles naar gelegenheid van hun beschikbaarheid.

Concreet betekent dit voor onze parochie:

Voor het weekend: Dit nieuwe rooster gaat in per 4 en 5 september.

Zaterdag: 17.00 uur   H. Mis                                                 Gemonde

Zaterdag: 18.30 uur    H. Mis                                                 Den Dungen

Zaterdag: 18.30 uur    Woord, Gebed en H. Communie      Schijndel

Zondag: 9.30 uur        H. Mis                                                 Schijndel

Zondag: 9.30 uur        Woord, Gebed en H. Communie      Den Dungen

Zondag: 11.00 uur      H. Mis                                                 Sint Michielsgestel

Door de week: Dit nieuwe rooster gaat in per 23 augustus.

Maandag: 9.00 uur     H. Mis                                                 Schijndel

Dinsdag:   9.00 uur     H. Mis                                                 Sint Michielsgestel

Vrijdag:  19.00 uur      H. Mis                                                 Den Dungen

Alléén op de 2^e donderdag van de maand: 19.00 uur H. Mis Sint Michielsgestel

Wij vragen hiervoor uw aller begrip en medewerking. Het is ons doel, om de Michaëlparochie, bestendig te maken voor de toekomst. Weliswaar met een priester minder. Daarom juist, zal het in toenemende mate meewerken van parochianen, een noodzaak blijken. Nieuwe wegen en kansen, mogen ons deel zijn. Niet alles meer zal kunnen!! Toch, wanneer we het vele werk praktisch goed organiseren, zal er veel mogelijk blijven!! Samen blijven we de kerk van Jezus Christus. Waar soms één deur dichtgaat, gaat een andere open. Dat is een vertrouwen, dat we als christenen mogen hebben. God laat nooit varen het werk van Zijn handen! Als we er samen eendrachtig de schouders onderzetten, komt het goed. We houden goede moed.

Uw pastoor Joe Michael.

HET NIEUWE NORMAAL IN ZICHT

Broeders en zusters,

Sinds de coronapandemie in maart vorig jaar begon, heb ik 30 Woorden van Bemoediging voor de gelovigen van ons bisdom geschreven. Een eerste reeks van 12 brieven schreef ik tijdens de eerste crisis. Deze brieven zijn in september vorig jaar gebundeld in het boek Het verdriet van Brabant. Helaas was het in oktober noodzakelijk om een tweede reeks teksten te starten. Met deze 18^de brief wil ik deze reeks afronden. En de achtergrond zal helder zijn. De zorgen over corona worden snel minder. Dankzij de vaccinaties en de gunstige seizoeninvloed daalt het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames in rap tempo. De regering heeft daarom in versneld tempo versoepelingen afgekondigd. En ook de bisschoppen kunnen de parochies gelukkig veel meer ruimte geven. Afgelopen donderdag kreeg u daarover bericht. En de verwachting is dat in de loop van augustus verdere versoepelingen mogelijk zijn. Het nieuwe normaal is in zicht. Alles bijeen een reden tot grote dankbaarheid. Na vele maanden met allerlei beperkingen kunnen onze geloofsgemeenschappen hun vleugels weer gaan uitslaan. Laten wij hopen dat ik in het najaar geen derde reeks bemoedigingsbrieven hoef te schrijven. Niemand van ons zit immers op een nieuwe crisis te wachten.

Ideeënbus
Met de leden van het kapittel, de dekenraad, de priesterraad, de diakenraad en de lekenraad heb ik recent gesproken over de nabije toekomst. De ene pastor is creatiever dan de andere als het gaat om het vinden van nieuwe mogelijkheden om het kerkelijk leven na corona op gang te brengen. Dat is ook helemaal niet erg. Niet iedereen hoeft het wiel uit te vinden. Vandaar dat wij een ideeënbus willen vullen. Pastores en parochiebesturen zijn recent door vicaris-generaal Lamers aangeschreven om met ideeën te komen waarmee parochies binnen ons bisdom elkaar kunnen helpen. Hopelijk wilt u uw plannen voor het post-coronatijdperk vòòr 15 juli met ons delen (via communicatie@bisdomdenbosch.nl). Wij zullen dan kort daarna de verzamelde ideeën op het terrein van liturgie en catechese maar ook op het terrein van diaconie en gemeenschapsopbouw met de parochies delen. Laat maar vele bloemen bloeien als het gaat om het reactiveren van onze geloofsgemeenschappen.

Vakantie in aantocht
Veel mensen zijn nog wat voorzichtig als het gaat om reizen, zeker ook als gaat om buitenlandse reizen. Maar ook in eigen land kan prima vakantie worden gevierd. Persoonlijk zou ik met mijn zus een rondreis maken door het zuiden van Engeland. Maar wij hebben besloten een dergelijke reis nog even uit stellen. Dagjes uit, het lezen van boeken en gezellige maaltijden met familie en vrienden, zullen mij hopelijk de nodige ontspanning geven. Ik wens u allen een mooie vakantietijd. Thuis, in eigen land of wat verder weg. Ieder maakt hopelijk een goede en gewetensvolle keuze.

Synodale weg
Begin september beginnen de scholen weer. Meestal is dat ook het moment dat de parochies in een hogere versnelling gaan functioneren. In het nieuwe werkseizoen 2021-2022 zal ook uw aandacht worden gevraagd voor de algemene bisschoppenconferentie over de toekomst van onze Kerk die in oktober 2023 in Rome zal worden gehouden. Ter voorbereiding heeft onze paus een synodaal proces gepland. Op zondag 17 oktober zal ik dat proces in ons bisdom openen met een feestelijke Eucharistie in de Sint Jan. In de maanden daarna organiseren wij een consultatie van gelovigen binnen ons bisdom. Een en ander zal geschieden aan de hand van vragenlijsten die ons vanuit Rome zullen worden aangereikt. Drie kernwoorden rond de synode zijn al bekend: communio, participatie en missie. Ik kan mij voorstellen dat voor menig parochiaan deze woorden vrij abstract in de oren klinken. Maar met enige uitleg komen zij al veel dichter bij.

Communio betekent gemeenschap. Onze Kerk is, als zij trouw is aan het onderwijs van Jezus, een liefdesgemeenschap. Ignatius van Antiochië noemt al aan het begin van de tweede eeuw alle christelijke gemeenschappen een liefdesbond. Het tweede kernwoord is participatie. Door het doopsel, het vormsel en de Eucharistie zijn alle gelovigen geroepen om hun geloof actief gestalte te geven. Bij participatie mag je dus denken aan de verantwoordelijkheid van het doopsel voor de voortgang van de geloofsgemeenschap en de vormgeving van onze samenleving. Nauw verbonden daarmee is het woord missie. Tussen Kerk en missie mag je een isgelijkteken zetten. Een Kerk die niet missioneert, heeft haar vitaliteit verloren. Juist in onze dagen komen er tal van missionaire projecten van de grond. Zowel als het gaat om evangelisatie als in de diaconale betekenis van het woord. Wij zijn geroepen om mensen bij Christus en zijn Evangelie te brengen. En tegelijk liefdevol en dienstbaar te leven. Woord en daad blijven zo dicht bij elkaar. Voor de toekomst van de Kerk in onze streken moeten wij hopen dat de missionaire initiatieven vruchtbaar zullen zijn.

Vanaf oktober start dus het synodaal proces. Wij gaan samen (sun) op weg (odos). Het worden maanden van horen en goed luisteren om zo de geesten te kunnen onderscheiden. Wat zegt Gods Geest vandaag tot de Kerk van ’s-Hertogenbosch? Wij zullen dat, evenals alle andere bisdommen, doorgeven aan het synodesecretariaat in Rome. Uiteindelijk zal de oogst van het synodaal proces de bisschoppen, die aan de synode van oktober 2023 deelnemen, hopelijk inspireren om de koers van de Kerk van morgen uit te zetten. In verbondenheid met onze paus als de voorzitter van de liefdesbond.

Oprechte dank
In dit laatste Woord ter Bemoediging wil ik alle pastores, parochiebestuurders, religieuzen en alle andere gelovigen oprecht danken voor hun inzet sinds maart vorig jaar. In uitzonderlijke omstandigheden hebben wij zo goed mogelijk het kerkelijk leven in stand gehouden. Binnenkort komt er voor de meeste een wat rustiger vakantieperiode aan. Laten wij daarna enthousiast de vleugels weer uitslaan en de geloofsgemeenschappen opbouwen. Samen onderweg in het vertrouwen dat Christus met ons meegaat op weg naar Gods toekomst.

Mgr. dr. Gerard de Korte

DE VLEUGELS UITSLAAN

Zondag vierden wij het feest van de Gods Drie-eenheid. Ik schreef er al uitgebreid over in het meest recente nummer van de Nieuwsbrief van ons bisdom. Wij hoorden in het Evangelie de geweldige belofte van Jezus dat Hij bij ons zal zijn tot aan de voleinding van de wereld. Het is een bron van vreugde te weten dat Christus iedere dag met ons meegaat op weg naar de uiteindelijke ontmoeting met God van aangezicht tot aangezicht.

Tegelijk klonk ook de opdracht om uit te gaan en zoveel mogelijk mensen uit alle volkeren te maken tot leerlingen van de Heer. Met andere woorden: het Evangelie vraagt van ons een onbegrensde missionaire houding. Gelukkig lijkt dat maatschappelijk ook meer en meer mogelijk te worden. De regering is optimistisch over het verloop van de coronapandemie en wil in de loop van juni de vrijheidsbeperkingen versneld opheffen. Een en ander impliceert dat ook het kerkelijk leven meer ademruimte krijgt en wij de vleugels steeds meer kunnen gaan uitslaan.

Missie: evangelisatie en diaconie
Graag pleit ik voor een breed begrip van missie. Natuurlijk gaat het om in woord en daad te getuigen van Jezus. Als wij binnenkort meer vrijheid krijgen, vormt dat de eerste opdracht van iedere geloofsgemeenschap. De vreugde van onze vriendschap met Jezus laten zien en horen opdat anderen met ons mee gaan doen. Tegelijk impliceert missie naar mijn overtuiging ook diaconie. Leven met Jezus veronderstelt een bijzondere gevoeligheid voor de noden van de kleinen en kwetsbaren in onze samenleving. Een missionair-diaconale geloofsgemeenschap is beschikbaar voor de armen, de zieken en de eenzamen. Ik hoop dan ook dat de parochies niet alleen present zijn door liturgie en catechese, hoe belangrijk ook, maar evenzeer door een diaconale inzet in eigen dorp of wijk. Natuurlijk kunnen wij als katholieken, die leven binnen een wereldwijde Kerk, de noden van onze verre naasten niet vergeten. Met de woorden van paus Franciscus: laten wij niet onverschillig zijn maar solidair en barmhartig.

Kathedraallezing
Afgelopen vrijdag werd in de Sint Jan de jaarlijkse kathedraallezing gehouden voor mensen uit het openbaar bestuur en onze pastores. Professor Sophie van Bijsterveld hield een mooi en helder betoog over de relatie tussen Kerk en staat. Zij was vele jaren senator en is op dit moment hoogleraar aan de Radbouduniversiteit met het thema ‘Kerk en staat’ in haar leeropdracht. Er klonk een pleidooi voor zowel distantie als betrokkenheid. Distantie als het gaat om de eigen opdracht voor de overheid en het respecteren van de vrijheid van de Kerk. Maar tegelijk een hartelijke wederzijdse betrokkenheid als het gaat om de opbouw van onze samenleving en een versterking van de sociale cohesie. Juist dat laatste is voor een missionaire Kerk die de vleugels wil uitslaan een mooie opdracht. Wij zijn geroepen om de kostbare vrijheid van godsdienst zo optimaal mogelijk gestalte te geven maar altijd in het besef dat iedere vrijheid ook verantwoordelijkheid voor het geheel van de maatschappij betekent.

Priesterwijding
Afgelopen zaterdag mocht ik in de kathedraal tijdens een feestelijke Eucharistie Quinten Kerckhofs tot priester wijden. Wij lazen prachtige teksten uit de Heilige Schrift over de roeping van Jeremia. Maar ook over Christus als Hogepriester en als de goede Herder. Ik heb geprobeerd om de Bijbelse wijsheid naar Quinten toe te vertalen. Hij mag priester zijn in verbondenheid met de priester Christus. En hij mag pastor zijn in verbondenheid met de goede herder Christus. Maar altijd in het besef dat wij leven van het ontvangen. Een priester is zelf bedelaar die bij Christus brood heeft gevonden. Iedere priester heeft het voorrecht om andere bedelaars naar dat voedsel te geleiden. Jaren geleden mocht ik mijn doctorstitel in de theologie behalen door een studie naar de theologie van de Zwitserse theoloog Eduard Thurneysen. Thurneysen geldt als een theoloog van het Woord. De rijkdom van Christus, als Gods Woord in mensengestalte, is nooit genoeg te peilen. Pastoraat is voor hem allereerst luisteren. Quinten heb ik per 1 juli benoemd tot kapelaan in Vught. Ik hoop dat hij steeds weer bereid is tot luisteren. Natuurlijk naar God maar ook naar de gelovigen van de parochie. Gods Geest heeft de parochianen al zoveel waarheid, goedheid en schoonheid laten ontdekken. In ieder geval betekent pastoraat in het Nederland van vandaag dat je niet over de hoofden van de mensen heen spreekt en preekt. Pastoraat wenst fijngevoeligheid voor de cultuur van vandaag. Het is belangrijk om de mensen op te zoeken waar zij staan. In onze dagen zijn zij vaak vol vragen en onzekerheid. Alleen als je dicht bij jouw mensen blijft, kun je hen als priester brengen naar het hart van het geloof: naar Christus en zijn Evangelie. Ik bid dat Quinten als beginnend priester die fijngevoeligheid verder mag ontwikkelen.

Dekens en priesterraad
In de afgelopen weken heb ik digitaal vergaderd met de dekens en de leden van onze Priesterraad. Wij spraken over de schade van de coronapandemie voor onze parochies, zowel financieel als pastoraal. Door de crisis hebben onze parochies minder inkomsten. Het is belangrijk om de financiële schade te beperken door te geldwerving de verbreden en te verdiepen. In de staf van het bisdom is afgesproken dat de parochies vanuit het diocees daarbij worden geholpen.

Wij moeten de vleugels ook uitslaan om de pastorale schade van de pandemie te beperken. Het bisdom zal bij pastores in de parochies maar ook bij onze diocesane dienstverleners ideeën verzamelen om het parochieleven, zeker vanaf september, weer op peil te brengen. Ik denk aan een hele reeks van activiteiten die kunnen helpen om de parochianen opnieuw te mobiliseren. Ik hoorde van de dekens en de leden van de Priesterraad al mooie gedachten over parochiefeesten en het presenteren van de parochie op de markt in dorp of wijk. Maar ook over initiatieven voor koren, jongeren en ouderen en voor gezinnen. Laten wij hopen dat op dit terrein honderd bloemen gaat bloeien.

Synode oktober 2023
Paus Franciscus heeft voor oktober 2023 een algemene bisschoppensynode in Rome gepland. Het zal gaan over de opdracht van de Kerk. Centrale thema’s voor de synode zijn gemeenschap (communio), participatie en missie. Op weg naar de synode wil de paus in de gehele Kerk een synodaal proces op gang brengen om over deze thema’s te spreken. In de eerste Romeinse documenten over de synode wordt gesproken over een brede consultatie van de gelovigen door het beantwoorden van vragenlijsten en het organiseren van ontmoetingen binnen ieder diocees. Het synodaal proces moet vanaf oktober van dit jaar starten. De komende maanden zullen wij in ons bisdom deze consultatie voorbereiden. Het is mijn bedoeling om op zondag 17 oktober het synodaal proces in het bisdom van ’s-Hertogenbosch te starten met een feestelijke Eucharistie in de kathedraal. Wij zijn geroepen om een liefdevolle gemeenschap te zijn waarbij allen die gedoopt zijn optimaal participeren en vanuit een missionaire houding aan hun christelijk leven gestalte geven. Ook op dit front mogen wij onze vleugels gaan uitslaan.

Mgr. dr. Gerard de Korte

BEZETTING EN BEVRIJDING

Deze week staat in het teken van de herdenking van 4 en 5 mei. Onze media besteden veel aandacht aan de Duitse bezetting en de bevrijding van ons land. Door films en artikelen in de kranten krijgen wij opnieuw een beeld van de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog maar ook van de vreugde om de bevrijding van het nationaalsocialisme door de geallieerden.

Bevrijding
Nu de wereld al meer dan een jaar in de greep van de coronapandemie is, beseffen wij des te meer de betekenis van vrijheid. Door de druk op ons zorgsysteem zijn vrijheidsbeperkingen noodzakelijk en de meeste burgers hebben daar begrip voor. Maar naarmate de crisis langer duurt, worden de beperkingen moeilijker te dragen. Wij horen dat alom in onze samenleving. Gelukkig gaat Nederland langzaam maar -hopelijk ook- zeker van het slot. Toch zijn de opgelegde beperkingen niets in vergelijking met de onvrijheid tijdens de oorlog. Op dit moment vallen er geen bommen, zijn onze supermarkten overvloedig gevuld en hoeven wij niet bang te zijn dat wij naar willekeur worden gearresteerd en gemarteld. Wij hebben de vrijheid om ons geloof te belijden. En mensen mogen de meest vreemde complottheorieën verspreiden doordat wij een vrijheid van meningsuiting kennen. Tegen de achtergrond van de terreur tijdens de oorlog kunnen wij de ellende van vandaag relativeren.

Bezetting
De jaren 1940 – 1945 waren zware jaren. Allereerst natuurlijk voor onze joodse medeburgers. Zij werden massaal afgevoerd en vermoord. Alleen al in Auschwitz werden een miljoen mensen fabrieksmatig vermoord en de meesten hadden een joodse achtergrond. Maar voor de andere Nederlanders waren de oorlogsjaren ook moeilijk. Ik hoorde van mijn eigen ouders de voortdurende zorg om voldoende voedsel. Veel, vaak grote, gezinnen, leefden van maaltijd naar maaltijd. Alles was geconcentreerd op de eerste levensbehoeften.

De ellende van de Tweede Wereldoorlog roept ook indringende vragen op. Vragen rond de diepgang van de beschaving en de kerstening. Hoe diep gaan onze beschaving en hoffelijkheid als het leven moeilijk wordt? En hoe was het mogelijk dat in Duitsland, het land van grote schrijvers, dichters en componisten, een belangrijk deel van de bevolking het anti-evangelie heeft omarmd. Had de eeuwenlange evangelieverkondiging werkelijk het hart van de Duitse bevolking bereikt? Niet het recht van de zwakke maar van de sterkste werd de norm. Er heerste een dodelijke haat tegen de Joden, het volk van Gods eerste liefde. Leugen en geweld waren aan de orde van de dag. En het naziregime heeft Europa en de rest van de wereld in een verschrikkelijke oorlog gestort. Miljoenen mensen, vaak hele jonge soldaten, hebben hun leven verloren.

Afgelopen zondag lazen wij tijdens de Eucharistie het evangelie van de wijnbouwer, de wijnstok en de ranken. In Duitsland had tijdens het naziregime een belangrijk deel van de bevolking de wijnbouwer, de God van de Bijbel, losgelaten. En evenzeer hadden zij zich losgemaakt van de wijnstok, Jezus Christus. Verrotte vruchten van vernietiging en dood waren het resultaat.

De wijnstok en wijzelf
Het verhaal over de wijnbouwer en de wijnstok behoort in het evangelie naar Johannes tot de afscheidsrede van Jezus. Jezus ziet de vijand steeds dichterbij komen. Zijn arrestatie, marteling en gewelddadige dood zijn aanstaande. Tegen die spannende achtergrond roept Hij zijn leerlingen op om hecht met Hem verbonden te blijven. Hij is de wijnstok die vruchtbaarheid geeft aan zijn vrienden. Hij is de waarheid in persoon. Waarheid is in de Bijbel geen abstracte zaak, integendeel. Bijbelse waarheid heeft alles te maken met waarachtigheid; met betrouwbaarheid en trouw. Woord en daad zijn in het leven van de Heer een volkomen eenheid. De leerlingen mogen die trouw van Christus met geloof, hoop en vooral veel liefde beantwoorden.

Maria als de eerste rank
Wij zijn de meimaand begonnen. Traditioneel binnen onze Kerk, en heel bijzonder ook binnen het bisdom van ’s-Hertogenbosch, de Mariamaand. Maria als de eerste rank aan de wijnstok. Zij laat zich door Christus voeden en heeft zijn trouw beantwoord door zelf trouw te zijn tot bij het kruis. Beschikbaarheid, dienstbaarheid en bescheidenheid zijn de vruchten die in het leven van de moeder van de Heer oplichten.

Vanwege de coronacrisis kunnen wij helaas de festiviteiten van de Mariamaand maar in beperkte kring vieren. De bisschoppen hebben bepaald dat maximaal 10% van de zitplaatsen in onze kerken tijdens vieringen mogen worden gebruikt door gelovigen. Maar de meimaand blijft, ook in deze lastige tijd, Mariamaand. Ikzelf vierde afgelopen zondag de Eucharistie in de kathedraal nadat vrijdagavond de plebaan en vicaris Paul Verbeek van het bisdom van Breda de Mariamaand in de Sint Jan hadden geopend.

Dit jaar wordt stilgestaan bij Maria als degene die knopen ontwart. Op het eerste gehoor een wat vreemde devotie. Maar wie er wat langer over nadenkt, ontdekt een heel mooie vroomheid. Paus Franciscus ziet Maria als degene die ons kan helpen allerlei knopen in ons bestaan te ontwarren. Met name ook de knopen die onze band met Christus en onze goddelijke Vader blokkeren. Juist in deze meimaand mogen wij ons laten inspireren door het voorbeeld van Maria en vertrouwen op haar gebed.

Mgr. dr. Gerard de Korte